DE MADONNA VAN DE HONDEN

mijn verhaal is een jonge varkenshoedster die in het gezelschap van een varken bijt in haar baby, een jongetje. Deze Madonna is de agressieve, demonische tegenhanger van de reine Moeder Gods. In een verzonnen psychoanalyse leg ik iets schokkends bloot: namelijk het angstaanjagend beeld van de moeder die geen moeder wil zijn. Het kan zijn dat ik daar een diepliggende noodzaak toe gevoel, maar die ken ik niet en wil ik ook niet kennen: ik wil vertellen. Hetzelfde effect had de tekening van Majels hondenmadonna op mij. Ook bij haar zag ik een beeld over moederschap dat op vergelijkbare wijze indirect persoonlijk lijkt. Indirect, omdat het personage een hond is, een teef, geen vrouw. 'Teef gezegd voor een moeder heeft dezelfde negatieve bijklank als 'varken' beide begrippen zinspelen op dellerigheid, liederlijkheid, en dit op een wrede, hartvochtige wijze. Het grote verschil echter tussen mijn creatie en die van Majel is dat de eerste afkomstig is van een man en de tweede van een vrouw. Man en vrouw hebben een ander argument om de dellerige of hoerige moeder aan de orde te stellen, een man verraadt iets van zijn verlangen, een vrouw iets van haar ervaring of de reële verwachting daarvan, want nu eenmaal door de natuur gedicteerd. De man kan van vrouwenhaat worden beticht, maar de vrouw van een al te politiek bewust feminisme, alle twee onplezierige, want onvrij makende kwalificaties. Opmerkelijk aan het werk van Majel is dat het nooit die politieke, feministische kant op gaat. Soms hebben haar tekeningen iets van cartoons en lijken ze satirisch - hetgeen uiteraard versterkt wordt door al die prijslinten, waarmee ook schoonheidskoninginnen getooid worden - maar dan is er altijd weer een eigenaardig detail dat a-politiek is. Zo wees mij in haar atelier op een tekening van een hondje - ik geloof een fox-terriër - met twee rechtopstaande prijslintjes; "Kijk", zei ze mij "het zijn net de vlechten met strikjes die kleine meisjes soms dragen". Het maakte de tekening meteen aandoenlijk. Kleine meisjes met strikjes in hun vlechten zullen best wel als schoonheidskoninginnen door hun moeders, oma's of



tantes naar voren worden geschoven, en niet zelden zit daar iets pervers bij, zoals het geval is bij de majorettes, maar die kritiek spreekt uit geen enkele tekening van Majel. Mocht een hond bij haar eruit zien als een majorette dan is dat omdat die hond dat zelf graag wil. Daar droomt hij van. Omdat Majel iets toont wat geen maatschappijkritiek is en waar dus ook geen pasklare interpretatie voor het grijpen ligt, dwingt zij in feite de kijker om zich net zo onbevangen in te leven in haar hondendromen als zijzelf doet. Veel kijkers zijn daar niet van gediend, hoewel zij eerst gecharmeerd waren van de grafisch aantrekkelijk gecomponeerde prent. Betekenisvol werk is nooit decoratief, maar is niet zelden schokkend of stuitend. Dat het Majel ernst is om geen maatschappijkritische satire te maken illustreert ze bovendien met de grote en de kleine prijslinten die ze eerst ontwerpt en daarna met de hand maakt. Haar broderie gaat meer en meer een eigen leven leiden naast de tekeningen. Er spreekt dezelfde mentaliteit uit: wat soms neigt naar satire blijkt een spel te zijn met een graad van lelijkheid en domheid die voor haar opwindend is en mooi. Die twee dingen bij elkaar gevoegd, opwindend, mooi, brengt zij consequent met haar onderwerp in verband. Zodat het vanzelfsprekend wordt en niet langer vreemd. Vanzelfsprekend als de droom zoals iedereen die kent en waarvan kwade tongen beweren dat hij vreemd is. Vreemde dromen worden nooit en nergens gedroomd. Misschien moet ik in de toekomst hierbij een kanttekening maken, wanneer Majel overgegaan zou zijn tot het weergeven de hondennachtmerrie. Daar ziet het nu niet naar uit. Maar mocht het toch zo ver komen dan weet ik nu al dat de nachtmerrie van haar hond niet vreemd zal aandoen, maar vertrouwd, want de vrucht van haar geest. Zoals gezegd moet worden in het weesgegroet tot de Madonna van de honden.

Majel van der Meulen, KNSMlaan 207, 1019LC Amsterdam, +31(0)624508510, info@majelvandermeulen.nl

Geschreven voor de opening van de tentoonstelling 'Plastic Magic' | Sanguin, Amsterdam.